Wereldverbeteraar Van Eeden
Tuinbouwkolonie Walden
Gezicht op het hoofdgebouw van de kolonie Walden aan de Franse Kampweg in Bussum, 1905 (SSAN092N+A 229).
De psychiater en schrijver Frederik van Eeden (Haarlem 1860 – Bussum 1932) richtte in 1898 op het landgoed Cruysbergen, vlakbij de wijk ‘Het Spiegel’ in Bussum, de kolonie Walden op. Deze socialistische (tuinbouw)kolonie was onder meer gebaseerd op gemeenschappelijk grondbezit. De bewoners wijdden zich hoofdzakelijk aan akkerbouw, groenteteelt en het houden van kippen en bijen.
De naam van de kolonie verwijst naar het boek Walden; or, Life in the Woods van de Amerikaanse schrijver Henry David Thoreau uit 1854. Thoreau beschreef in dit boek hoe hij een jaar lang probeerde zo eenvoudig mogelijk te leven, in een zelfgebouwd huisje bij een meer: Walden Pond.
In 1885 had Van Eeden de gedichtenbundel Grassprietjes onder het pseudoniem Cornelis Paradijs, oud-makelaar in granen, gepubliceerd. Deze gedichten zijn parodieën op de huiselijke, vaderlandslievende en vrome poëzie die populair was in de jaren 1820-1880.
Boterbloempjes of liederen op het gebied van kolonisatie naar Bussum, Blarikum, Lunteren en wat dies meer zij, geschreven door Jantje Paradijs Corneliszoon, pseudoniem van Louis Hermans, 1902.
Onlangs is het in 1902 verschenen bundeltje Boterbloempjes of liederen op het gebied van kolonisatie naar Bussum, Blarikum, Lunteren en wat dies meer zij onder het pseudoniem Jantje Paradijs Corneliszoon, maatschappijredder, geschonken aan Archief Gooi en Vechtstreek. Dit werk werd geschreven door Louis Hermans, politicus en uitgever.
Anders dan dat de titel doet vermoeden is dit bundeltje een parodie op Van Eedens eigen Grassprietjes en is geschreven met een hele andere satirische intentie. Met kolonisatie doelde Hermans op experimenten met kolonies als het door Van Eeden gestichte Walden, waar Hermans niets in zag.
Uiteindelijk mislukte kolonie Walden door zakelijk wanbeheer en verduistering door inwoners. Na eerst nog te zijn veranderd in een verbruiks-coöperatie, ging Walden in 1907 failliet.
1 oktober 2025